"№7 "Тұран" мектеп-гимназиясының"ресми сайтына қош келіпсіздер!

» » Латын әліпбиіне көшуі – заман талабы

 
 
 

Латын әліпбиіне көшуі – заман талабы

Автор: admin от 14-11-2018, 09:09, посмотрело: 2823

96

 Қазақ әліпбиін латын жазбаға көшіру туралы ұсынысты мемлекет басшысы алғаш рет 2012 жылы «Қазақстан-2050» Стратегиясында «2025 жылдан бастап латын әліпбиіне көшуге кірісу керектігін» жария еткен болатын. Енді бұл мәселе 2017 жылдың 12 сәуірінде Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында қайта айтылды. Бұл өзгерісті заңды құбылыс ретінде қабылдағанымыз жөн. «Латын әліпбиіне көшіп біз не ұтамыз? Латын әліпбиі бізге керек пе?», - деген сұрақтар тек газет беттерінде, телехабарларда айтылып қана қоймай, сондай-ақ, интернет желісінде де кеңінен талқыланып жатыр. Иә, кезінде латын жазбасы жөнінде тек сарапшылардың ауызынан естісек, қазір жастарымыздың да ашық айтылған пікірлерін естіп жатырмыз.

   Алысқа бармай-ақ қазақ тілін өз тілімдей білетін адам ретінде, жас маман ретінде Латын әліпбиіне көшіп біз көп нәрсе ұтамыз деген ойдамын. Біріншіден, мемлекеттік тіл мәселесі шешіліп, тіліміз халықаралық дәрежеге шығады. Менің ойымша, латын әліпбиін үйрету балабақша жасынан бастаған дұрыс. Өйткені, осы кезде баланың ақпаратты қабылдау қабілеті өте жоғары болады. Балабақша жасындағы балалар үшін арнайы оқулықтар шықса, тіпті жақсы болар еді. Қуантарлығы, бүгінде қазақстандық мектептерде бастауыш сыныптарда оқитын оқушыларымыз ағылшын тілін үйренуде. Бұл қадамға бару болашақ үшін маңызды. Себебі, бүгінде крииллицаның аясы өзінен-өзі тарылып келеді. Оның орнын ағылшын тілі басуда. Өйткені, ол өзінің қажеттілігін халықаралық деңгейде мойындата білді. Сол сияқты латын әліпбиінің де болашағы зор болатынына еш күмәнім жоқ.    

   Бүгінгі таңда «Рухани жаңғыру» бағдарламасы шеңберінде Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінде латын әліпбиіне көшу туралы семинарлар, дөңгелек үстелдер, ашық сабақтар күн ара өтіп тұрады. Әсіресе, университетіміздің «Практикалық лингвистика» кафедрасының атқарып жатқан жұмысы өте көп. Әлі күнге дейін студенттердің арасында талқыланып жатқан, өткен маңызы зор кездесудің бірі «Латын әліпбиіне көшу туралы жастардың  көзқарасы». Бұл іс-шараға Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің экс-депутаты Асанғазы Оразкүл Асанғазықызы және Қостанай  облысы әкімдігінің тілдерді  дамыту басқармасының басшысы  Гульжан Мендекинова, оқытушылар мен студенттер қатысқан болатын. Дөңгелек үстелдің жұмысы жоғары деңгейде өтті. Кездесу барысында Латын әліпбиіне көшу туралы біраз ақпарат тыңдалды.  Студенттер келген мамандарға белсенді түрде сұрақ қойып, жауап алды.

 

   Сонымен қатар, ҚМУ-да «Практикалық лингвистика» кафедрасының ұйымдастыруымен студенттер арасында  латын әліпбиіне көшу туралы эссе жазу сабағы өтті. Бұл іс-шараға 48 студент қатысып, жоғары бағасын алды. Студенттердің көбі латын әліпбиіне қазір көшу керектігін айтып жатыр.

   Елбасы Н. Назарбаев 2018 жылдан бастап жаңа әліпбиді үйрететін мамандарды және орта мектептерге арналған оқулықтарды дайындауға кірісу керек деген. «Бұл – сол кезден барлық салаларда біз латын қар­піне көшуді бастаймыз деген сөз. Яғни, 2025 жылға қарай іс қағаздарын, мерзімді баспасөзді, оқулықтарды, бәрін де латын әліпбиімен басып шығара бастауға тиіспіз. Ол кезең де таяп қалды, сондықтан біз уақыт ұттырмай, бұл жұмысты осы бастан қолға алуымыз керек», - деген Қазақстан Президенті. Мемлекет бұл мақсатты іске асыруға қажетті дайындық жұмыстарын жүргізіп жатыр.

   Тарихқа көз жүгіртсек, Қазақстан бұған дейін де бір мәрте, 11 жыл бойы латын әліпбиін қолданып, кейін кириллицаға ауысқан болатын. Сол кезеңде бүгінгідегідей газет-журнал, компьютер, IT-технология деген болған жоқ. Соған қарамастан, халық түсіністікпен қарап, барлық қиындықты еңсере білді. Бейбіт заманда тәуелсіз мемлекетіміз жылдан-жылға өсіп-өркендеп, отандық ғылым-білім саласы қарқынды дамып келеді. Білім қуған жастар шет тілдерін меңгеріп, шетелдерде білім алуда. Осы тұрғыдан алғанда латын әліпбиіне көшуден қорқудың еш негізі жоқ деп санаймын. Қазақстанның латын әліпбиіне көшуі – заман талабы екенін естен шығармағанымыз жөн.

 

ҚМУ-дың баспасөз хатшысы Алла Чечёткина

  

Категория: Оқушыларға

Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.

Добавление комментария

Имя:*
E-Mail:
Комментарий:
Полужирный Наклонный текст Подчеркнутый текст Зачеркнутый текст | Выравнивание по левому краю По центру Выравнивание по правому краю | Вставка смайликов Вставка ссылкиВставка защищенной ссылки Выбор цвета | Скрытый текст Вставка цитаты Преобразовать выбранный текст из транслитерации в кириллицу Вставка спойлера
Введите код: *